We overlopen graag een aantal informatieve voorbeelden uit het jaarverslag.
Het volledige jaarverslag kan u hier vinden.
- Dossier 2022/99 (vraagsteller/melder: gemeentebestuur)
“Bij de aanstelling van een bewindvoering (goederen en/of persoon) van een burger worden wij (dienst bevolking) per brief op de hoogte gebracht. Wij kunnen dan het rijksregister aanvullen met de info omtrent de bewindvoering.
Traditioneel bevat de begeleidende brief info over eventuele onbekwaam verklaring mbt uitoefening politieke rechten. Sinds kort is er extra info toegevoegd omtrent eventuele:
– Onbekwaam verklaring voor de ondertekening of authenticatie met behulp van de elektronische identiteitskaart
– Onbekwaam verklaring voor het aanvragen van een identiteitskaart
Wat de melding betreft ‘Onbekwaam verklaard voor de ondertekening of authenticatie met behulp van de elektronische identiteitskaart’, hebben we volgende vragen:
– In bovenstaande zin staat er ‘of’, maar mogen we dat interpreteren als een ‘en’ want het ondertekenings- en authenticatiecertificaat zijn 2 verschillende certificaten op de identiteitskaart? Is het altijd onbekwaam voor beide? Of kan het ook 1 van de 2 zijn waarvoor de persoon onbekwaam wordt verklaard? Want het kan toch zijn dat een burger zich wel nog mag aanmelden op bijvoorbeeld een overheidswebsite (vb mijngezondheid.be), maar geen zaken meer mag ondertekenen met zijn identiteitskaart?
– Is het de bedoeling dat wij de certificaten van de identiteitskaart van die persoon sowieso intrekken? Maar dat betekent dat er met die identiteitskaart niet meer kan aangemeld worden of iets ondertekend kan worden, ook niet door de bewindvoerder.
Bijvoorbeeld: je vaccinatieattest moest je afdrukken via mijngezondheid.be, dat betekent dat iemand waarvan de authenticatiecertificaten ingetrokken zijn dat attest niet meer online kan aanvragen. De mensen die onder bewindvoering vallen, moeten dan op andere manier dat attest opvragen? Stel dat die persoon die onder bewindvoering valt reeds Itsme-app had geïnstalleerd, kan hij zich nog ten allen tijde aanmelden met zijn Itsme-app? Het heeft dan weinig zin om zijn certificaten op zijn kaart in te trekken? Of hoe wordt dat gezien?
Wat de melding betreft ‘onbekwaam verklaard voor het aanvragen van een identiteitskaart’:
Wat betekent dat concreet? Iedere burger moet toch over een identiteitskaart beschikken. Wij moeten die info waarschijnlijk bijhouden op één of andere manier (moeten nog eens navragen op welke manier we dat kunnen doen in onze systemen)? Maar betekent dat bij de aanvang van een nieuwe identiteitskaart zowel de persoon onder bewindvoering als de bewindvoerder altijd aanwezig moeten zijn? Want de aanvraag kan niet louter gebeuren door de bewindvoerder aangezien we onder andere de vingerafdrukken afnemen van de burger (of is dat een uitzondering). Moet de bewindvoerder zowel bij aanvraag als activering van de kaart aanwezig zijn?”
De commissie nam deze vragen in ontvangst en kwam tot het besluit dat er zeer technische vragen werden gesteld in de toepassing van de wetgeving in de praktijk. De commissie besloot dan ook de toestemming te vragen aan de voorzitter van de vredegerechten en de politierechtbank West-Vlaanderen om ondersteuning te verkrijgen van de referendaris zodat diepgaander onderzoek kon gebeuren omtrent de voorliggende vraagstelling.
De twee nota’s van referendaris Vanhoutte worden als bijlage gevoegd bij huidig jaarverslag.
De nota’s werden door het secretariaat teruggekoppeld naar de commissie. Voor de commissieleden werd het duidelijk dat de nota’s veel verheldering brachten, waardoor er passende antwoorden konden worden geformuleerd ten aanzien van de vraagsteller.Daarnaast werd het echter duidelijk dat er ook een dysfunctie is bij het toepassen van de wet in de praktijk.
Zo kan een beschermde persoon omwille van een onbekwaamverklaring voor de ‘authenticatie met behulp van de elektronische identiteitskaart’ zich niet langer authenticeren of elektronisch identificeren met de identiteitskaart bij applicaties zoals itsme, eID, … Hier is op heden geen oplossing voor. Te meer wordt het voor deze personen onmogelijk om zich te authenticeren op de website van de rechterlijke bescherming, waardoor het voor hen onmogelijk gemaakt wordt om het elektronische bewindvoeringsdossier te raadplegen of een verzoekschrift neer te leggen voor een handeling die niet voor vertegenwoordiging vatbaar is.
De commissieleden willen dan ook een duidelijk signaal geven naar de beleidsmakers dat de toepassing van de wet in de praktijk mogelijks moeilijkheden zal scheppen voor beschermde personen naar de toekomst toe.